Kontroluj znamiona na skórze!

Foto: Lucaxx Freire/Unsplash

Znamiona, przez wielu potocznie nazywane pieprzykami, są tak naprawdę drobnymi nieprawidłowościami w strukturze skóry. Dzielimy je na znamiona wrodzone (zapisane w kodzie genetycznym i pojawiające się w okresie dzieciństwa czy nawet jeszcze przed urodzeniem) i znamiona nabyte (ujawniające się na późniejszym etapie życia).

Skąd dokładnie biorą się popularne pieprzyki i po czym poznać czerniaka, czyli groźny nowotwór skóry, który zbyt późno rozpoznany może stanowić ogromne zagrożenie dla życia?

» Zmagasz się z problemem trądziku cery dojrzałej? Poznaj jego przyczyny i sposoby walki z niedoskonałościami na twarzy!

Przyczyny tworzenia się znamion

Oczywiście, znamiona nabyte powstają nie bez przyczyny. Proces ich tworzenia jest wbrew pozorom dość długi i skomplikowany, podczas gdy tym, co my widzimy, jest tylko pojawienie się pieprzyka.

Ludzka skóra produkuje pigment nazywany melaniną. Na pewno już wcześniej o nim słyszałyśmy, jako że to właśnie on odpowiada za kolor naszej skóry, oczu i włosów. Jeśli chcemy wiedzieć, w jaki sposób dokładnie powstają pieprzyki, musimy na początku zrozumieć przebieg tworzenia się opalenizny. Proces ten uaktywnia się pod wpływem promieniowania UV, w większości przypadków tworząc równomierne ciemnienie skóry, które tak naprawdę jest po prostu reakcją obronną organizmu. Zdziwione? Tak, tak, opalenizna to nic dobrego – nasza skóra ciemnieje, produkując więcej melaniny, która ma nas chronić przed szkodliwym promieniowaniem. Zdarza się jednak, że pigment zamiast rozmieszczać się w naskórku, skupia się w jednym jego miejscu. Wówczas możemy być świadkami powstawania nowego znamienia.

» Nie bójmy się słońca! To przecież także źródło zdrowia! Zobacz, jaki wpływ ma słońce na nasze samopoczucie oraz poziom drogocennej witaminy D w organizmie!

Foto: Tanja Heffner/Unsplash

Podczas gdy promieniowanie słoneczne to główna przyczyna powstawania pieprzyków, z pewnością nie jest jedyną z nich. Okazuje się bowiem, że u osób po 50-60. roku życia znamiona pojawiają się samoistnie i nazywa się je wówczas – przyznajemy –  niezbyt elegancko: znamionami starczymi. Często są one dużo większe od zwyczajnych pieprzyków i wliczają się do tzw. plam soczewicowatych. Pomimo rozmiaru większość tych znamion jest całkowicie niegroźna i stanowi jedynie defekt kosmetyczny.

» Latem warto bacznie przyglądać się swojej skórze również z powodu… owadów! Dowiedz się, jak unikać ukąszeń komarów, os czy kleszczy, jak je rozpoznawać oraz jak leczyć ich skutki!

Obecność pieprzyków a rak skóry

Wielu osobom obecność znamion bezpośrednio kojarzy się groźnym nowotworem skóry, czyli czerniakiem. Musimy jednak wiedzieć, że tylko niewielka część pieprzyków może być niebezpieczna dla zdrowia. Dodatkowo takie zmiany z reguły można dość łatwo rozpoznać, a więc wystarczy obserwować swoje ciało, aby dostatecznie wcześnie wykryć ryzyko pojawienia się raka skóry.

Znamiona mogą pojawiać się na skórze przez całe życie, a więc nie tylko w dzieciństwie czy po osiągnięciu 50. roku życia. Choć większość pieprzyków nie jest groźna, warto w razie wątpliwości skonsultować nowo powstałe zmiany z dermatologiem, który oceni, czy nie grozi nam rak skóry.

Foto: KL

Jak kontrolować pieprzyki? Wystarczy obserwować je pod kątem pewnych parametrów, a każdą wątpliwość konsultować ze specjalistą. Najważniejsze spośród nich to rozmiar zmiany, rozmieszczenie barwnika i regularność kształtu. Spokojnie, zaraz dokładniej je omówimy, żebyś wiedziała, co powinno wzmóc twoją czujność.

» Cierpisz na przewlekłą chrypkę? Ne lekceważ jej! Kliknij i dowiedz się, kiedy chrypka powinna wzbudzić twój niepokój!

Rozmiar

Podczas gdy średnica niegroźnej zmiany barwnikowej najczęściej nie przekracza 5 mm, zmiany chorobowe mogą być dużo większe. Warto przy tym pamiętać, że rozmiar nie jest najważniejszym czynnikiem – średnica niektórych zmian nieznacznie przekracza 5 mm, jednak wcale nie świadczy to o nowotworze.

Kształt i brzegi

W przypadku normalnych zmian kształt jest dość równy i symetryczny, najczęściej owalny, a brzegi regularne. Przy zmianach chorobowych brzegi mogą być postrzępione i z reguły właśnie to jest pierwszym czynnikiem, na który zwracamy uwagę badając swoje pieprzyki.

Kolor

Przy normalnych znamionach kolor jest rozmieszczony równomiernie, bez jakichkolwiek przebarwień. Może być jasnobrązowy, ciemnobrązowy lub jedynie nieznacznie odróżniać się od koloru skóry. Tym, co powinno nas zaniepokoić, jest obecność przebarwień w obrębie zmiany. Jeśli kolor jest niejednolity, istnieje duże ryzyko, że mamy do czynienia ze zmianą nowotworową.

Rozwój

Zwykłe przebarwienia nie zmieniają swojego rozmiaru ani kształtu. Dlatego jeśli zauważymy, że pieprzyk na naszym ciele powiększył się lub zmienił swój kształt, może to być dla nas powód do niepokoju.

» Lubisz się opalać? dowiedz się, jak to robić bezpiecznie, a przede wszystkim jak unikać poparzeń i jak leczyć skutki zbyt długiego przebywania na słońcu!

Bolesność lub krwawienie

Zdarza się, że zmiany chorobowe są bolesne lub mogą nieznacznie krwawić. W przypadku zwykłych, naturalnych pieprzyków takie objawy nigdy nie występują, dlatego jeśli zmiana barwnikowa wywołuje ból przy nacisku lub w jej obrębie tworzy się strup, powinno być to dla nas bardzo alarmujące. Nie należy jednak sugerować się tylko tym objawem – bolesność występuje w przypadku tylko niektórych zmian chorobowych.

Wydawać by się mogło, że podejrzane znamiona są bardzo proste do wykrycia, w praktyce jednak nie zawsze tak jest. Różnica często jest niewielka, a przez to trudna do zauważenia. Dlatego jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości co do zmiany, która pojawiła się na naszym ciele, najlepiej jak najszybciej udać się do lekarza dermatologa.

Rozpoznałam czerniaka – co dalej?

Kiedy wiemy już, jak wygląda czerniak, możemy przystąpić do obserwacji zmian barwnikowych na naszym ciele. Może się zdarzyć, że na tym etapie część z nas dostrzeże na swojej skórze dziwny pieprzyk, który pasuje do powyższego opisu. Co robić? Przede wszystkim nie panikować.

Wcześnie wykryty czerniak daje duże szanse na całkowite wyleczenie. Najczęściej trzeba go usunąć chirurgicznie.

Wczesne zauważenie podejrzanego znamienia daje niemal stuprocentową szansę na wyleczenie czerniaka. Dlatego zamiast panikować, należy jak najszybciej udać się do najbliższego dermatologa. Pamiętajmy o tym, że czerniak jest niezwykle groźny dla zdrowia tylko wtedy, jeśli nie zauważymy go w porę i tym samym pozwolimy na jego rozwój. Najlepszym sposobem na walkę z nowotworem skóry jest więc profilaktyka i regularna obserwacja swojego ciała – zwłaszcza po okresie długiego przebywania na słońcu, czyli właśnie teraz, po wakacjach.

» Czy wiesz, co konkretnie cię boli, gdy boli cię brzuch? Z nami dowiesz się, jak interpretować ból brzucha i który organ szwankuje – w zależności od rodzaju bólu!

Lato za nami, pamiętałyście o badaniu?