Zdrowie wykluwa się z jajka

Jajko to nieodzowny symbol Wielkanocy. Nie wyobrażamy sobie świąt bez pisanek.

Co ciekawe, zdobienie jajek to nie wymysł chrześcijaństwa, bo wzmianki o malowanych jajach pojawiały się już w starożytnym Egipcie. W religii chrześcijańskiej jajko symbolizuje nowe życie, zwycięstwo życia nad śmiercią. Jest dla nas tak ważne, a tak mało o nim wiemy. Dlatego dziś poświęcamy jajku cały artykuł i mamy dla ciebie same ciekawostki.

To małe niepozorne jajeczko ma w sobie wielką moc. To jeden z najzdrowszych i najczęściej używanych pokarmów w naszej kuchni i nie mówimy tutaj wcale o okresie Wielkanocy, bo wtedy zjadamy ich rekordowe ilości (przyznajcie się, ile jajek kupujecie na święta?).

Jajka niepodzielnie królują w polskiej kuchni i nawet jak ci się wydaje, że nie jesz ich tak dużo, to pamiętaj, że dodajesz je do wielu potraw, wypieków i zjadasz je w makaronach. Uzbiera się tego trochę.

Ile zdrowia jest w jajku i czy ten cholesterol jest taki zły?

Jedzenie jajek jest wskazane i to nie podlega dyskusji. Większość z nas ceni je za dużą zawartość białka, które jest dobrze przyswajalne. Co najważniejsze jest to białko wzorcowe, czyli takie, które zawiera aminokwasy, których nie potrafi wyprodukować nasz organizm.

Warto pamiętać, że białko pełni w naszym organizmie bardzo ważną rolę. Jest konieczne do budowy, naprawy i regeneracji tkanek, bierze udział w produkcji enzymów i hormonów, a także pomaga stworzyć antyciała, które walczą z patogenami. Dodatkowo białka regulują metabolizm, dbają o naszą odporność i wspomagają komunikację komórkową. 

Ale to przecież nie wszystko. Jajka mają w sobie wiele witamin i minerałów oraz przeciwutleniaczy. Dzięki zawartości wielu składników odżywczych można śmiało zaliczyć je do superproduktów.

Jajka zawierają łatwo przyswajalne żelazo, witaminy z grupy B, A, D, E, K, cynk, fosfor, jod, potas, magnez, miedź i selen. Są polecane osobom z niedoborami witaminy B12, ponieważ pokrywają 25% dziennego zapotrzebowania na tę właśnie witaminę.

Żółtko jest cenniejsze od białka, zawiera beta-karoten i luteinę, czyli składniki, które chronią twoje oczy przed promieniowaniem UVA i UVB, ponadto zapobiegają zwyrodnieniu plamki żółtej i poprawiają widzenie.

Mitem jest, że jajka zawierają zbyt dużo złego cholesterolu i trzeba uważać na to, ile się ich zjada. Jajka zawierają dużo cholesterolu, bo aż 373 mg w jednym tylko jajku, ale różni się on od tego zwierzęcego i ma znikomy udział w podwyższaniu poziomu cholesterolu w organizmie. Poza tym jajka zawierają cholinę, która zapobiega osadzaniu się cholesterolu na ściankach tętnic.

Nie oznacza to jednak, że jajka możesz jeść do oporu. WHO dopuszcza jedzenie do 10 jajek tygodniowo (wliczając te w gotowych potrawach i ciastach).

Kaloryczność jaja

50 g jajka, czyli 1 niewielkie surowe jajko, to tylko 75 kalorii. Kaloryczność zmienia się jednak w zależności od tego, w jaki sposób je przyrządzimy:

• 1 jajko ugotowane – 78 kcal, 
• 1 jajo na miękko – 75 kcal,
• 1 jajko sadzone – 127 kcal,
• 1 jajko jako jajecznica na maśle – 108 kcal,
• 1 jajko jako omlet na oliwie – 98 kcal.

Jajka są polecane dla osób odchudzających się ze względu właśnie na zawartość białka, ale także dlatego, że są niskokaloryczne i sycące, co oznacza, że po zjedzeniu ich pozostajemy na długo najedzeni i nie mamy potrzeby podjadania.

Jajka warto jeść na śniadanie np. w formie pasty z warzywami albo na pełnoziarnistej kanapce z dodatkiem warzyw. To niewiele kalorii, a dużo witamin. Polecamy także omlet. Ale naszym zdaniem najsmaczniejszą i najciekawszą opcją jest szakszuka, czyli narodowa potrawa z Izraela.

Ciekawostki o jajku

Jajka znamy i kochamy, ale na pewno nie wiemy o nich wszystkiego. Dlatego mamy dla ciebie 10 ciekawostek właśnie o jaju:

1. kura potrzebuje 25 godzin, aby złożyć jajko;
2. kura znosi rocznie ok. 340 jaj;
3. nie potrzebuje do tego koguta, bo jajko to także niezapłodniona żeńska komórka rozrodcza okryta warstwami;
4. obracając jajko na blacie da się stwierdzić, czy jest ugotowane czy surowe – ugotowane będzie się szybko kręciło;
5. kura, wysiadując jajko, obraca je ok. 50 razy, aby żółtko nie przylegało do boku;
6. starsze kury znoszą większe jajka;
7. świeżość jajka można sprawdzić wkładając je do szklanki z wodą, świeże jajko opadnie na dno, nieświeże będzie pływało po wierzchu;
8. nie myjemy jaj przed włożeniem do lodówki, bo dzięki warstwie ochronnej będzie dłużej świeże (ale myjemy je w ciepłej wodzie przed jedzeniem);
9. jeśli przegotujemy jajko, to wokół żółtka tworzy się niebiesko-zielona otoczka, a ono ma dużo mniej witamin;
10. kolor skorupki jajka zależy od koloru piór kury, te jasne znoszą białe jajka, z ciemne znoszą jajka brązowe.

Co oznaczają cyfry na jajku?

Na każdym jajku wyprodukowanym w Polsce musi znaleźć się nadrukowany numer. Na pewno go widziałaś, ale czy wiesz, co te cyferki i literki właściwie znaczą?

A oznaczają one w jakich warunkach żyją zwierzęta oraz jak bezpieczne jest spożycie ich jajek.

Czym różni się zatem chów ekologiczny od wolnowybiegowego? Wydają się być podobne, ale są pewne różnice.

• “Zerówki” – nazywanie kurek ekologicznych szczęśliwymi coś w sobie ma, bo to właśnie one spacerują sobie szczęśliwe po podwórku gdzie obok karmy z upraw ekologicznych mają możliwość grzebania nóżką na podwórku i wydłubania sobie np. robaczka.
• “Jedynki” – hodowla wolnowybiegowa także daje kurkom dostęp do świeżego powietrza, mogą więc także cieszyć się światłem i samodzielnie zdobywać pokarm. Różnica jest taka, że są karmione paszami zbożowymi.
• “Dwójki” – w chowie ściółkowym nasze kurki są już pozamykane w pomieszczeniu i nie mają bidulki dostępu do światła dziennego. Mają dużą zagrodę, w której mogą swobodnie się poruszać. Mają także swoje grzędy. W tej hodowli dopuszczalne jest stosowanie pasz zawierających GMO.
• “Trójki” – kurki z chowu klatkowego. W tym wypadku opinie są tak podzielone, jak te kury w klatkach. Część hodowców mówi, że mają optymalne warunki, że mają czysto i są dobrze karmione, zadbane. Obrońcy zwierząt uważają, że te biedaczki siedzą w klatkach jak w więzieniu, nie mając w ogóle możliwości przemieszczania się. To oczywiście wpływa na jakości i smaku mięsa i jaj. Jako, że chów ten jest wątpliwy etycznie, wiele sklepów rezygnuje ze sprzedaży “trójek”, jednak są one nadal bardzo popularne w produkcji, ze względu na ich niską cenę.

Tak naprawdę wszystko zależy od hodowcy, bo jakikolwiek chów by nie był, nie mamy wpływu na to, co robi hodowca. Warto więc popytać, sprawdzić i wybrać takiego, któremu ufamy i od niego kupować jajka. 80% jaj produkowanych w Polsce to “trójki” i w tym sektorze są oczywiście doskonali producenci.