DIETETYCZKA radzi #1: Lipodemia, czyli co robić, gdy nie możesz schudnąć i dieta nie działa

DIETETYCZKA radzi to nasz nowy cykl artykułów, w których dietetyk kliniczna Agnieszka Peralta Martín pomaga dojrzałym kobietom rozwiązywać problemy związane z odchudzaniem, zdrowym odżywianiem i utrzymaniem prawidłowej masy ciała.

Znamy palące potrzeby naszych czytelniczek, więc coś nam mówi, że to będzie jeden z najbardziej rozchwytywanych cykli…

Na pierwszy ogień wzięłyśmy sytuację, w której żadna dieta nie działa. Odchudzasz się, stosujesz coraz bardziej restrykcyjne diety, a waga stoi w miejscu? A może zauważasz pewne wahnięcia, ale chudniesz nie w tych miejscach, gdzie byś chciała, mimo że uprawiasz sport i trenujesz wybrane partie ciała?

Za wszystko może być odpowiedzialna lipodemia. Co to takiego i jak sobie z tym radzić? Czytaj dalej!

Gdy dotychczasowe próby odchudzania zawiodły – co się może za tym kryć?

Odpowiednio zaplanowany proces zrzucania wagi powinien przynieść zadowalające efekty. Ważne jest, żeby dbać o sylwetkę w zdrowy i bezpieczny sposób.

W rzadkich przypadkach jednak nawet najbardziej rygorystycznie przeprowadzone diety nie przynoszą oczekiwanych efektów. Pomimo usilnych starań biodra i nogi nie tracą na objętości. Przyczyną może być lipodemia. 

Lipodemia (obrzęk tłuszczowy, także zwany lipidowym) jest schorzeniem tkanki tłuszczowej polegającym na nadmiernym gromadzeniu się komórek tłuszczowych głównie w dolnej części kończyn, przez co zwane jest też chorobą grubych nóg. Obrzęk rzadko może się pojawić również na ramionach. 

Choroba grubych nóg spotykana jest prawie zawsze u kobiet i może wystąpić w okresie dojrzewania, ciąży lub dopiero podczas menopauzy. Pomimo że na dzień dzisiejszy przyczyna lipodemii nie jest znana, naukowcy przypuszczają, że jest to schorzenie hormonalne o podłożu genetycznym.

Obrzęk tłuszczowy jest często mylony z otyłością. Dlatego w wielu przypadkach jest późno diagnozowany. Niestety redukcja tkanki tłuszczowej w obszarach objętych chorobą nie jest możliwa za pomocą diety. Dlatego tak ważna jest szybka diagnoza, aby skutecznie zapobiec rozwojowi choroby.

Jakie są objawy lipodemii?

Zarówno przy obrzęku tłuszczowym, jak i otyłości występuje nadmiar tkanki tłuszczowej. Niemniej lipodemię wyróżniają następujące objawy:

• lokalizacja tkanki tłuszczowej głównie w dolnych kończynach, czyli pośladkach, udach, kolanach, łydkach oraz kostkach – choroba nie obejmuje stóp czy brzucha,
• opuchlizna nóg – przy zaawansowanej lipodemii zbierają się również płyny w chorych kończynach,
• odczuwanie bólu w obrzękniętych rejonach, który nasila się przy wzroście temperatury (np. latem) lub po nadmiernym wysiłku fizycznym,
• uczucie napięcia i ciężkości, które są bardziej odczuwane w godzinach wieczornych,
• skłonność do powstawania siniaków,
• zaawansowany cellulit.

Kobietom, które zmagają się z wyżej wymienionymi objawami, zaleca się konsultację u flebologa. Jest to lekarz, który zajmuje się diagnostyką oraz leczeniem chorób układu naczyniowego.

Sposoby leczenia lipodemii

Niestety, przyczyny obrzęku lipidowego jak dotąd są nieznane. Możliwe jest jedynie leczenie lub redukowanie dolegliwości.

Do najskuteczniejszych terapii należą: 

Manualny drenaż limfatyczny

Zabieg powinien być przeprowadzany przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę lub masażystę. Manualny drenaż limfatyczny stosuje się przy zaawansowanym obrzęku, przy którym tkanka tłuszczowa naciska na układ limfatyczny, przez co płyny (tak zwana limfa) nie mogą być prawidłowo wydalane z organizmu i gromadzą się w chorych kończynach.

Dzięki odpowiednim chwytom podczas zabiegu jest aktywowany przepływ limfy, przez co skutecznie można zredukować opuchliznę.

Kompresoterapia

Przy kompresoterapii zakładane są bandaże lub specjalne medyczne rajstopy bądź podkolanówki, które wywierają ucisk na chore kończyny i wspomagają krążenie limfy.

Liposukcja

Liposukcja, czyli odsysanie tłuszczu, to najskuteczniejsza metoda leczenia objawów lipodemii. Wykonana w specjalistycznych klinikach polepsza krążenie płynów, przynosząc ulgę w bólu i redukując opuchliznę oraz obwód kończyn.

Rola prawidłowego odżywiania przy lipodemii

Jedną z podstawowych różnic pomiędzy otyłością a obrzękiem lipidowym jest fakt, że dieta niskokaloryczna nie jest skuteczna w leczeniu choroby grubych nóg. 

Pamiętaj jednak, że odżywiając się prawidłowo oraz uprawiając regularnie wysiłek fizyczny, znacznie zredukujesz powstawanie nowych komórek tłuszczowych.

Dzięki temu uda ci się zachować równowagę pomiędzy codziennym spożyciem kalorii i wydatkowaniem energii. Spowolnisz postęp choroby i zredukujesz związane z nią objawy. Innymi słowy – uzyskasz lepsza jakość życia!

Zasady zrównoważonej diety:

Jedz różnorodnie

Zwracaj szczególną uwagę na jakość spożywanych węglowodanów. Unikaj cukru i jedz regularnie produkty zbożowe pełnoziarniste. Zawierają one wiele cennych składników odżywczych, regulują trawienie i na długo sycą.

Komponuj posiłki tak, aby na talerzu zawsze było kolorowo i znajdowały się wszystkie grupy produktów.

Co to znaczy? Na przykład jeśli planujesz na obiad sałatkę, weź pod uwagę, aby zawierała białko (np. tofu czy łososia), wysokiej jakości tłuszcze (np. oliwę z oliwek tłoczoną na zimno, awokado lub orzechy włoskie) i podaj ją z produktem zbożowym (np. makaronem lub chlebem pełnoziarnistym).

Spożywaj 5 porcji warzyw i owoców dziennie

Jedz dziennie trzy porcje warzyw i dwie porcje owoców. Co w dietetyce nazywamy porcją? Porcja to ilość, która mieści nam się w garści. 

Warzywa są bogate w przeciwutleniacze, dzięki czemu przeciwdziałają chronicznym stanom zapalnym, które towarzyszą lipodemii. Zawierają one także potas, który reguluje gospodarkę wodną. Niedobór potasu sprzyja gromadzeniu się wody w organizmie.

Unikaj żywności wysoko przetworzonej

Żywność wysoko przetworzona zawiera na ogół spore ilości nasyconych tłuszczów, cukru i soli. Dlatego ma niekorzystny wpływ na naszą figurę i zdrowie. Nadmiar soli w diecie dodatkowo sprzyja obrzękom.

Jesteś często zabiegana i nie zawsze masz czas na gotowanie? Możesz w weekend ugotować na raz więcej porcji i je zamrozić.

Zwróć uwagę na jakość spożywanych tłuszczów

Jedz przynajmniej raz w tygodniu tłustą rybę (np. śledzia lub łososia). Zawarte w nich kwasy tłuszczowe Omega-3 działają przeciwzapalnie. Ogranicz spożycie mięsa do trzech razy w tygodniu.

Nawadniaj się odpowiednio

Pij wodę i herbaty owoce lub ziołowe bez cukru lub z dodatkiem stewii, erytrytolu lub ksylitolu. Wywar z mniszka lekarskiego lub pokrzywy są dzięki swojemu moczopędnemu działaniu prawdziwymi sojusznikami przy zastoju płynów.

Staraj się spożywać główne posiłki w przyjemnej atmosferze

Jedzenie w towarzystwie najbliższych i przyjemne rozmowy relaksują i mają bardzo pozytywny skutek uboczny. Podczas rozmów z bliskimi jemy powoli, przez co spożywamy mniej kalorii.

Pamiętaj, że leczeniem lipodemii powinien zająć się interdyscyplinarny zespół fachowców (m. in. flebologa, fizjoterapeuty i dietetyka klinicznego). Leczenie lipodemii wymaga wiedzy fachowej oraz doświadczenia.

Ten artykuł nie zastępuje wizyty u lekarza.